خانه مردمشناسی بومیان کیش
خانه مردمشناسی بومیان کیش فرصت تجربه یک وعده غذای محلی، طراحی و نقش حنا، تهیه نان و شیرینی سنتی، نوشیدن قهوه جنوبی و عکاسی با پوشش سنتی زنان و مردان کیش را به شما میدهد.
یه خونه قدیمی تو گوشه دنجی از شمال جزیره کیش و در منطقهای به نام سفین قدیم؛ بنایی معرف سبک معماری بومی جزیره کیش و مکانی برای معرفی بومیان جزیره و زندگی گذشته اونها.
حدود 80 سال پیش مالک این خونه فردی به نام «حاج عبدالله بن شاهین» بود؛ از تاجران پرآوازه جزیره که این خونه رو از سه نسلِ قبل از خود به ارث برده بود. به دلیل ظرفیتهای موجود، این خونه تاریخی از سال 1393 به محلی برای بازدید گردشگران تبدیل میشه.
در بازدید از این خونه حدود 15 اتاق و دو حیاط بزرگ و کلی فضای دیگه وجود داره که میتونید از دیدنشون لذت ببرید.
معماری خانه
خونه مردمشناسی بومیان کیش 1200 متر مساحت و 15 اتاق داره و در ساختش از سنگهای مرجانی، گل، ساروج، دَعن (شاخه نخل)، چندل، منگور (نوعی حصیر) و یدع (تنه نخل) استفاده شده. همینطور دارای دو حیاط مجلسی (بیرونی) و اندرونی هست که بخشهای عمومی در حیاط مجلسی و بخشهای خصوصی در حیاط اندرونی ایجاد شدند. حیاط مجلسی هم دارای یک درِ اختصاصی هست و از بخشهایی مثل اتاق تابستانه، اتاق زمستانه، انبار خرما (چَندول)، انبار ابزار صید و شناورها و یک حلقه چاه تشکیل شده. برخلاف حیاط بیرونی، حیاط اندرونی مخصوص خونواده بوده و دور از چشم مردان غریبه و نامحرم قرار داشته. اتاق خوابهای زمستانه و تابستانه، مطبخ، مکتبخونه، اتاق میهمانی زنان، انبار خرما، انبار علوفه و آغل و یک حلقه چاه نیز در این حیاط قرار دارند. اندرونی هم دارای یک در اختصاصی برای رفتوآمد افراد خونواده است.
اتاق میهمانان زن هم همونطور که از اسمش مشخصِ، مخصوص پذیرایی از زنان روستای سفین بود که به این خونه میاومدند. از اونجا که بخشی از این اتاق به تهیه قهوه، چای، شیرینی و تدارک پذیرایی از مهمونها اختصاص داشت، بهش «بیتالقهوه» هم میگفتند.
در این خونه قدیمی با در نظر گرفتن اتاقی به نام «اتاق حجله»، بخشی هم به آداب و رسوم ازدواج بومیان کیش اختصاص پیدا کرده. اتاق حجله طبق رسمی که در جزیره وجود داشت در خانه پدری عروس آماده میشد و عروس و داماد زندگی مشترک خودشون رو در اونجا شروع میکردند؛ این اتاق به مدت یکماه برپا بود.
نکته جالب اینکه تمام اتاقهای این خونه دارای حمومی مستقل به نا قَطیعَه هست که در گوشهای از اتاق قرار داره.
یکی از اتاقها هم کاربری مکتب داشته، به طوری که از چهار نسل پیش تا چهل سال پیش بومیان در این خونه قرآن را آموزش دیده و ختم میکردند و «بیتالافروخ» به معنی خانه پسران اصطلاحی است که به این اتاق داده شده. بیتالافروخ در حیات اندرونی ساخته شده چراکه آموزش قرآن به کودکان توسط زنان بومی معروف به ملاهیه صورت میگرفت.
چندل؛ انباری برای نگهداری خرما
جالبترین بخش خونه مردمشناسی بومیان کیش انبارهای مخصوص نگهداری خرماست که سازهای خاص در معماری ایرانی هستند. این خونه دارای دو انبار خرماست که «چَندول» نام داره؛ طراحی چندول به شیوهای هست که شیره خرما هم به طور طبیعی استحصال میشه. باتوجه به نمونه انبار به دست اومده از شهر تاریخی حریره به نظر میرسه شیوه استحصال خرما در این جزیره قدمت 600 ساله و حتی بیشتر داره. در چندول که ابعادش معمولاً 2 در 2 متر و حتی بیشتر هم هست، صدها کیلو خرما در زنبیلهایی حصیری نگهداری میشدند. بعد از مدتی شیره خرماها از سبدها تراوش میکرد و برای اینکه بتونند از شیره خارج شده استفاده کنند، کف چندول را به صورت شیاردار میساختند. شیارهایی که همگی به سمت گوشهای از چندول که دارای حفرهای برای جمع شدن شیره بود، هدایت میشدند. به این ترتیب بدون نیاز به ورود به داخل چندول، هر چند روز یکبار شیره خرما را جمعآوری میکردند.
معرفی کشاورزی در جزیره کیش نیز بخش دیگهای از فضای این خونه را تشکیل میده که شامل باغچهخانه، یک حلقه چاه و نمایش ابزار و ادوات کشاورزی و شیوه آبیاری سنتی است. بخشی از فضای حیاط هم به نمایش ابزار و ادوات صید ماهی و مروارید همچون تورها، گرگورها، قرقرهها، طنابها و لنجهای بادبانی اختصاص یافته که حدود 80 سال قدمت دارند.
تجربهای از زندگی بومی
راستی فراموش نکنید که شما میتونید تجربه خوردن یک وعده غذای محلی رو هم در این خونه داشته باشید به شرط اینکه از قبل با صاحب خونه مردمشناسی بومیان کیش هماهنگ کنید. طراحی و نقش حنا، تهیه نان و شیرینی، نوشیدن قهوه جنوبی، عکاسی با پوشش سنتی زنان و مردان کیش هم میتونه از تجربههای دیگه شما در این خونه تاریخی باشه.
مشخصات
ساعات بازدید
موقعیت جغرافیایی
آدرس :
محله سفین قدیم،200 متری بازار ماهی به سمت کشتی یونانی، روبهروی بندرگاه صیادی